A. HELP EĞİTİM PROGRAMLARI

Genel Olarak

Avrupa Konseyinin Hukuk Uygulayıcıları İçin İnsan Hakları Eğitimi Programı (European Programme for Human Rights Education for Legal Professionals, HELP), Avrupa Konseyi tarafından hukukçulara yönelik geliştirilmiş bir eğitim platformudur. HELP’in amacı hâkimlere, savcılara ve avukatlara Avrupa insan hakları standartlarında eğitim sunmaktır.

HELP tarafından sunulan eğitimler, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) yanı sıra Avrupa Sosyal Şartı, veri koruma veya çalışma hakları gibi başlıca Avrupa Konseyi sözleşmelerini ilgilendiren alanları da kapsamaktadır. Bakanlar Komitesi Tavsiyesi 4 (2004), 2010 Interlaken Deklarasyonu, 2012 Brighton Deklarasyonu ve 2014 Brüksel Deklarasyonu doğrultusunda Avrupa Konseyine üye ülkeleri, AİHS’yi ulusal düzeyde uygulamaları için destekleme amacı taşımaktadır.

Bu amaç, 47 üye ülkenin tamamındaki hâkim, savcı ve avukatların günlük çalışmalarında  AİHS’yi uygulama kapasitelerini artırması suretiyle gerçekleştirilir. Gerçekten de, insan haklarının korunmasında ön planda olan hukukçuların, kaliteli bir eğitimden yararlanmaları gerekmektedir. Bu program Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin sürekli evrilen standartlarını ve içtihatlarını güncel olarak takip etmeyi sağlamaktadır. HELP tam olarak Avrupa’daki tüm hukukçulara yüksek kaliteli ve özel eğitim araçları sunmayı amaçlamaktadır. Özetle belirtmek gerekirse HELP;

1. 47 üye ülkedeki hâkimler, savcılar ve avukatlar için ulusal eğitim kurumları ağıdır;

2. İnsan hakları alanında e-öğrenme platformudur;

3. İnsan hakları eğitim metodolojisidir.

HELP tarafından geliştirilen ve bir araya getirilen AİHS ile ilgili bir dizi eğitim kaynağı çevrim içi (online) olarak sunulmaktadır. Bunlardan bazıları İngilizce dışındaki Avrupa Konseyi dillerinde de mevcuttur. E-eğitim platformuna ücretsiz olarak erişim mümkündür.

Sunulmakta Olan Online Eğitim Programları:

- AİHS’ye giriş  (Türkçe dilinde de mevcut)

- Kabul edilebilirlik kriteri (Türkçe dilindeki çevirisi güncellenmektedir)

- Tutuklamaya alternatif tedbirler

- Ayrımcılık yasağı

- İltica ve AİHS (Türkçe dilinde de mevcut)

- İş dünyası ve insan hakları

- Çocuk dostu adalet ve çocuk hakları

- İnsan ticareti ile mücadele

- Verilerin korunması ve mahremiyet hakları

- Aile hukuku

- Irkçılık, yabancı düşmanlığı, homofobi ve transfobi ile mücadele

- İfade özgürlüğü (Türkçe dilinde de mevcut)

- Nefret suçu ve nefret söylemi

- Cezai konularda uluslararası İşbirliği

- İnsan hakkı olarak çalışma hakları

- Soruşturma aşaması ve AİHM

- Kötü muamele yasağı

- Mülkiyet hakkı

- Ceza hâkimlerince yazılan gerekçeler

- Özgürlük ve güvenlik hakkı

- Özel hayat ve aile hayatına saygı hakkı

- Kişinin vücut bütünlüğü hakkı (Biyoetik)

- Geçiş dönemi adaleti ve insan hakları

- Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddet

HELP Ağı

Avrupa'da hukuk uygulayıcılarına yönelik, insan hakları eğitimi alanında tek olan HELP Ağı, Avrupa Konseyi’nin 47 üye ülkesindeki Hâkimler ve Savcılara yönelik Ulusal Eğitim Kurumları temsilcileri (Focal Point) ile Baroların temsilcilerinden (Info Point)oluşmaktadır.

HELP Ağı 2012 Brighton Deklarasyonu’nun 9. paragrafının uygulanmasından sorumludur. Bu bakımdan, hukukçuların AİHM içtihatlarında da yorumlandığı şekliyle, AİHS standartları üzerine ilk ve sürekli eğitimlerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasını destekler; iyi uygulamaları paylaşır, hukukçular için müfredat, eğitim malzemeleri ve eğitim metodolojilerinin belirlenmesi, gelecekteki eğitim etkinlikleri için öncelikli temaların seçilmesi hususlarında tavsiyede bulunur.

E-Eğitim Platformu

AİHS hakkında HELP Programı altında geliştirilen ve derlenen çok çeşitli eğitim kaynakları elektronik ortamda bulunmaktadır ve yararlanıcı ülkelerin ulusal dillerine çevrilmiştir. Hukuk Uygulamacılarının Strazburg Mahkemesinin hızlı ve kapsamlı bir şekilde gelişen içtihatlarını takip etmeleri gerçekten zor olmaktadır. HELP Programı ayrıca kolayca erişilebilen güncellemeler sayesinde Strazburg içtihatlarındaki gelişmelerin takip edilebileceği bir platformdur.

Türkiye Adalet Akademisinde HELP Eğitimi

2 Mayıs 2019 günü yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle tekrar kurulan Türkiye Adalet Akademisi (TAA), yeni vizyonuyla Avrupa Konseyi ile işbirliği yapmış olup, insan hakları alanında eğitim faaliyetlerine başlamıştır. Bu çerçevede TAA, İnsan Hakları Merkezinin faaliyetleri kapsamında, HELP eğitim programları düzenlemektedir.  Söz konusu eğitimler TAA’da görev yapan –Avrupa Konseyi tarafından eğitici sertifikası verilmiş- eğitici hâkimlerce icra edilmektedir.

İnsan Hakları Merkezi Sertifikalı HELP Eğiticileri:

Dr. Musa TANRISEVEN (Koordinatör-Focal Point)

Onur Utku SEVİM (Eğitici Hâkim)

Süleyman KAYNAR (Eğitici Hâkim)

Yasin IŞIK (Eğitici Hâkim)

Fethullah SOYUBELLİ (Eğitici Hâkim)

Verdiği eğitimlerde temel hak ve özgürlükleri esas alan TAA’da, HELP eğitimlerinin verilmeye başlanması Avrupa Konseyinde büyük bir memnuniyetle karşılanmış, konuyla ilgili gelişmeler her defasında Konsey’in resmi internet sitesinde yayınlanmıştır. Söz konusu linkler tarih sırasına göre aşağıdaki faaliyetler arasında gösterilmiştir.